E-nummers: een hot topic. Ze staan vaak onder vuur. Zijn E-nummers nu schadelijk voor je gezondheid? En wat zijn E-nummers nu eigenlijk? We hebben voor je op een rijtje gezet wat E-nummers zijn, waarom ze in je voeding zitten en hoeveel E-nummers er zijn. 

Om maar te beginnen met de uitleg: wat zijn E-nummers nu precies? E-nummers zijn stoffen die de eigenschappen van voedingsstoffen verbeteren. Het kunnen kleurstoffen, conserveermiddelen en smaakversterkers zijn. E-nummers worden kunstmatig in een fabriek gemaakt of gewonnen uit de natuur. Voordat een stof een label met E-nummer krijgt, moet hij een lang traject doorstaan. De stof mag namelijk absoluut niet schadelijk zijn voor je gezondheid. Dit betekent dat je een E-nummer eigenlijk kunt zien als een garantie van veiligheid.

Wat doen E-nummers?

Smaakversterkers spreken eigenlijk voor zich. Zo is het E-nummer aspartaam een vervanging van suiker, die veel zoeter is. Smaakversterkers kunnen producten lekkerder maken en kleurstoffen geven het product weer een bepaalde kleur. En dat hoeft helemaal niet slecht te zijn! Zo is het E-nummer E160 kleurstof uit tomaten en E162 bietjesrood. Conserveermiddelen worden toegevoegd om producten langer houdbaar te maken.

21 groepen E-nummers

Er zijn gigantisch veel E-nummers, maar ze zijn onderverdeeld in 21 groepen:

  1. Antioxidanten en voedingszuren
  2. Conserveermiddelen en voedingszuren
  3. Glansmiddelen
  4. Antischuimmiddelen
  5. Meelverbeteraars
  6. Drijfgassen
  7. Verpakkingsgassen en zoetstoffen
  8. Kleurstoffen
  9. Smaakversterkers
  10. Verdikkingsmiddelen
  11. Emulgatoren en stabilisatoren
  12. Verdikkingsmiddelen
  13. Glansmiddelen en draagstoffen
  14. Zuurteregelaars
  15. Antiklontermiddelen
  16. Rijsmiddelen
  17. Verstevingsmiddelen
  18. Complexvormers
  19. Draagstoffen
  20. Vulstoffen
  21. Stabilisatoren

In totaal zijn er honderden E-nummers en ze hebben allemaal hun eigen functie. Aan het nummer kun je zien bij welke groep het hoort, want iedere groep heeft een eigen gedeelte met nummers. Er zijn producten met meerdere E-nummers, maar ook producten die helemaal vrij zijn met E-nummers.

E-nummers op een banaan

Alle E-nummers zijn goedgekeurd door de Europese Unie en daardoor is er ook geen reden om te denken dat ze slecht voor je zijn. Ben je toch bang voor E-nummers? Dan kunnen we je gerust stellen: een groot gedeelte E-nummers is gewoon natuurlijk. Zo is een banaan hartstikke gezond, maar bevat hij van nature wel een aantal E-nummers: verdikkingsmiddel E460 en E300 (vitamine C).

Ongewenste effecten van E-nummers

Ondanks dat ze allemaal door de EU zijn goedgekeurd, kan het toch gebeuren dat een bepaalde stof een ongewenst effect heeft als het samengaat met een hulpstof. Dit levert vrije radicalen op en die beschadigen je cellen. De EU heeft zo het gebruik van E320 (een kunstmatige antioxidant die bederf in vetrijke producten tegengaat) beperkt. En conserveermiddel E210 werkt averechts als het in contact komt met vitamine C. Daarom wordt dit E-nummer bij de productie van alcoholvrijbier en frisdrank steeds minder gebruikt.

Aspartaam: bekend en berucht

Het E-nummer met de meeste aandacht is aspartaam. Deze zoetstof wordt veel toegevoegd in light-producten. Aspartaam is een zogenaamde dipeptide: een molecuul dat uit twee aminozuren bestaat. Als aspartaam het lichaam binnen komt valt dat molecuul uiteen in de aminozuren phenylalanine en asparaginezuur en in methanol. Deze aminozuren zitten bijvoorbeeld ook in eieren. Het gehalte methanol is zo klein dat het volgens onderzoekers geen effect heeft op het lichaam.

Aspartaam vind je vooral in lightfrisdrank, snoep, ijs, desserts, chocolade, kauwgom en jam. Is een product ‘suikervrij’? Dan zit er vaak aspartaam in. Aspartaam is minder schadelijk voor het lichaam dan suiker en het wordt soms zelfs aan medicijnen, pijnstillers, antibiotica en laxeermiddelen toegevoegd.

Toch zijn er mensen die producten met aspartaam liever mijden. Dat komt vooral doordat er verhalen in omloop zijn die mensen waarschuwen voor E-nummers zoals aspartaam, omdat deze schadelijk voor de gezondheid zouden zijn. Deze verhalen zijn vaak gebaseerd op verkeerde conclusies en onzorgvuldige onderzoeken (Bron: Voedingscentrum).

Overgevoeligheid

Wel kan er overgevoeligheid op aspartaam optreden. Je kunt er bijwerkingen van krijgen en ook zou je er dikker van kunnen worden. Een andere negatieve smaakversterker is Ve-Tsin, oftewel E621. Dit is een smaakversterker en kan veel reacties geven, zoals hoofdpijn.

Voedsel zonder E-nummers?

Zou je helemaal E-nummerloos kunnen eten? Bijna niet. Je kunt de inname wel minimaliseren, bijvoorbeeld door veel verse ingrediënten te gebruiken met koken en pakjes en zakjes te vermijden. Maar veel voedingsmiddelen bevatte natuurlijke voedingstoffen die óók E-nummer zijn. Smaakversterkers en conserveermiddelen, zoals aspartaam, zou je wel kunnen vermijden. Maar dit is lastig en het kost veel tijd. En aspartaam is dus helemaal niet zo schadelijk als veel mensen denken.

Moeten we ze mijden?

Het antwoord hierop is: nee. E-nummers gaan een gigantisch lang traject van controles door en daarom is er genoeg reden om te geloven dat E-nummers geen schadelijke gevolgen hebben voor je gezondheid. Natuurlijk is het altijd beter om verse producten te kopen en als het kan biologisch. Geconserveerde producten bevatten vaak ook veel zout en ook dat is niet goed voor je gezondheid.